2014 büyüme rakamları açıklandı

Cem Önder
f_onder@ug.bilkent.edu.tr
17.04.2015


Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye ekonomisi 2014 yılında lira bazında yüzde 2,9 ile hedefin altında büyüdü. Kişi başına milli gelir ise 10 bin 404 dolara geriledi. Özellikle düşük tasarruf oranları, yatırım harcamalarındaki gerileme ve tarımda sektörel bazdaki küçülme geleceğe ilişkin endişeleri artırdı.


Türkiye ekonomisi 2014 yılında lira bazında reel olarak yüzde 2,9 ile hedefin altında, beklentilerin de biraz üzerinde büyüdü. Ekonomi dolar bazında ise yüzde 2,8 küçüldü.

Hükümetin Orta Vadeli Programı'nda 2014 büyüme hedefi yüzde 4,0'dan yüzde 3,3'e revize edilmişti. Banka ve aracı kurum ekonomistleri ise yüzde 2,5 – 2,7 dolayında büyüme bekliyordu.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre gayri safi yurtiçi hasıla 2014 yılında bir önceki yıla göre sabit fiyatlarla yüzde 2,9'luk artışla 126 milyar 70 milyon liraya yükseldi. Bu veriler ile 2013 yılında 20 bin 607 lira olan kişi başına gelir, 2014 yılında 22 bin 753 liraya çıktı.

---

İç tasarruf yetersiz

İş Yatırım Ankara Şube Müdürü Tarkan Akgül, gelişmekte olan ekonomiler arasında tasarruf oranı en düşük ülkenin Türkiye olduğunu belirtti ve konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Türkiye’de tasarruflar / gayri safi yurtiçi hasıla oranı yüzde 14 civarında fakat Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilerde ise bu oran yüzde 35 civarında. Tasarruf oranı açısından rakiplerimizle aramızda büyük bir fark var. Düşük tasarruf oranımız dolayısıyla yatırım harcamalarındaki gerilemenin cari açığı arttırdığını ve büyüme rakamlarını da çok önemli bir ölçüde baskıladığını düşünüyorum.”

Tarım sektörü küçüldü

Sektörel olarak büyüme verileri incelendiğinde küçülen tek sektör olarak tarım öne çıkıyor. Tarım sektörü bir önceki yıla göre olumsuz iklim koşullarının etkisiyle yüzde 1,9 küçüldü. Madencilik yüzde 5,6, imalat sanayi yüzde 3,7, enerji yüzde 3,5, finans ve sigorta yüzde 7 büyüdü.

Büyüme verilerini değerlendiren Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, olumsuz konjonktüre rağmen ekonominin büyüdüğüne dikkat çekerek, "2014'te de büyümeye devam ettik. 2014 büyümesinde küresel ölçekte üst sıralarda yer aldık. İhracat büyümenin itici gücü olmuştur. 2015'te büyüme görünümünün seçim sonrasında pekişen siyasi istikrar ile ivme kazanmasını bekliyoruz" diye konuştu. 

Hükümet 2015 yılında yüzde 4 büyüme hedefliyor

Kalkınma Bakanlığı tarafından hazırlanan büyüme programına göre, 2015 yılı için belirlenen yüzde 4,0 oranındaki büyüme hedefi doğrultusunda, 2014 yılında 1,7 trilyon TL (810 milyar dolar) olan milli gelirin (GSYH), 2015 yılında 1,9 trilyon TL’ye (850 milyar dolara) yükseleceği öngörülüyor. Programa göre, toplam tüketim harcamalarının GSYH’deki payının yüzde 84’e olması beklenirken; üretim harcamalarının ise yüzde 16 olması bekleniyor, yani üretimin payı tüketime kıyasla gene çok düşük kalıyor.