PROFİL
Bilkent'te Çizim Dersleri Veren Bir Anatomi Profesörü
Hafsa Nur Bozkurt
Bilkent'te en sevilen hocalar arasında adını sıkça duyacağınız Düral Kadıoğlı'nun, bir tıp doktorunun, bünyesinde bir tıp fakültesi olmayan Bilkent Üniversitesi'nde Güzel Sanatlar Bölümü'nde çizim dersleri vermesini merak uyandırıcı buluyordum. Bugüne kadar yetiştirdiği neredeyse tüm öğrencilerinin "En başta insan sonra hoca olarak" hayranlık duyduğu, Ekşisözlük'te "sıradışı, eğlenceli, sanatçı" olarak anılan, saygıyla bahsedilen Kadıoğlu, Zonguldak'ta başlayıp İngiltere, ABD ve İzlanda'ya uzanan yaşamının her evresinde profesyonel hayatına sanatı da eklemiş olduğundan akıllara kazınan unutulmaz bir hoca.
Bilkent'te en etkilendiği hocayı kime sorsam Düral Hoca'dan söz ediyor. Bunlardan biri İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü üçüncü sınıf öğrencisi İlkim Darıyerli. Düral Hoca'dan çizim dersleri alan İlkim, "önümüzdeki dönem tekrar ondan ders almayı düşünüyorum" diyor. İlkim'i en çok etkileyen şey Düral Hoca'nın öğrencilere birer birey olarak bakışı, iletişiminin her zaman yapıcı oluşu ve öğrencilerine bir baba gibi yaklaşması. Düral Hoca var olan yeteneğini geliştirmesine yardım etmesinin yanı sıra yeni teknikler de öğretmiş. “Üniversite hayatımda tanıdığım en iyi hocalardan ve en iyi insanlardan bir tanesi” diyor. İşte Düral Hoca'nın öğrencilerde izi böyle... 1981'de girdiği Gazi Üniversitesi Anatomi Bölümü’nün ilk öğretim görevlisi, Anatomi profesörü, son beş senedir de Bilkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü'nün yarı zamanlı hocası Düral Kadıoğlu ile yaşamından, akademik hayatından konuştuğumuz röportajımız umarız Düral Hoca'nın hem tıp hem sanatla dolu hayatına bir ışık tutacak. Üç yabancı dil bilen ortaokul mezunu bir maden işçisi baba ve kendi deyişiyle "okur-yazamaz" bir annenin oğlu olan Kadıoğlu 10 Eylül 1943 Zonguldak doğumlu, 72 yaşında. Üç çocuklu ailenin üçüncü çocuğu... Ablasının hayatındaki yeri büyük, "ablam benim için çok değerlidir", diyor... Kurtuluş Lisesi mezunu. Tıp eğitimine Hacettepe Üniversitesi’nde başlıyor ancak “Çok iyi düzeyde Fransızca bilmeme rağmen İngiltere’ye gittim.” diyor üniversite eğitimini tamamlamak için İngilizceyi hiç bilmeden İngiltere’ye gidişinden bahsederken. Cambridge’de başlayıp Liverpool’da devam ediyor tıp öğreniminin İngiltere bölümüne. Anatomi dalına yönelmesinde hocası Ronald George Harrison’a olan hayranlığı etkili olmuş. 60’lı yıllarda en geç yaşta, 28 yaşında, profesör ve bölüm başkanı olmuş Liverpool Üniversitesi’nin ana bilim dalı başkanı Harrison için “ikinci babam” diyor. Liverpool’da British Council’in öğrenci otelinde kalırken orada çalışan ve kendisini çok seven Bayan Conners’ın teklifiyle onlarda kalmaya başlıyor. Conners’ın kendisiyle yaşıt oğlu Chris ile çok iyi anlaşıyorlar. Chris’in dünyaca ünlü müzik grubu Beatles’ın bateristi Ringo Starr ile olan arkadaşlığı sayesinde önce Starr’la daha sonraki senelerde de tüm grupla tanışmış. Kendisi Beatles hayranı, şu anda halen kullanmakta olduğu, Bilkent Üniversitesi’ndeki odasında eski bir Beatles fotoğrafı asılı. “Liverpool Üniversitesi Anatomi Bölümü’nün ilk yabancı öğretim üyesi bendim.” 45 yıllık akademisyenliğe Liverpool Üniversitesinde 400 yıllık bir amfide ders vererek başlıyor, Anatomi bölümünde ilk yabancı öğretim üyesi. “İngiltere’de çok mutluydum” “İngiltere’ye gitmekle hayatım, dünya görüşüm değişti” diyen Kadıoğlu 1975 yılında Liverpool’dan ayrılıyor. Sonrasında Amerika’ya giden Kadıoğlu bu karardan “hayatımın en büyük hatası” diyerek söz ediyor, “Amerika’yı pek sevemedim” diyor. “İngiltere’de çok mutluydum.” diyor, Liverpool’da üniversitedekilerin onu kendilerinden biri gibi görüyorlarmış. Bir anısını anlattı Düral Hoca, bir gün hastalanmış ve üniversitenin özel kliniğine kaldırılmış. “Klinikten çıktığımda bölümde çalışan arkadaşlar bana bir otomobil almışlardı.” diye anlatıyor ilk arabasının hikayesini. Amerika’da önce Minneapolis/ Minnesota’ya, ardından Iowa’ya daha sonra ise Washington DC’ye gidiyor; doçentliğe, ardından da profesörlüğe yükseltiliyor burada. “Sıkıldım, İzlanda’ya gittim” Washington DC’deki üç yılın ardından sıkıldığını söylüyor ve “muhteşem bir ülke” diyerek söz ettiği İzlanda’ya gidiyor ve öğretim görevlisi olarak çalışmaya devam ediyor. 1 senenin sonunda Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nden (daha sonra Gazi Üniversitesi olacak) gelen bir mektupla gelen teklifi kabul ediyor ve Tıp Fakültesi Anatomi Bölümü öğretim görevlisi olarak Türkiye’ye dönüş yapıyor. “İzlanda’da bir Türk gencine İngilizce mektup gönderiyorlar.” diye bahsettiği mektubu hala saklıyormuş Düral Hoca. Türkiye’de profesörlüğünü kabul etmemişler, karşılaştığı engeller sebebiyle 10 sene sonra doçent olmuş. Nihayetinde profesörlüğe yükseltilen Düral Kadıoğlu Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde “efsane hoca” olarak biliniyor. Anatomi hakkında “ölü bilimi değil, canlı bilimi” diyor. “Hekim hastasının elini tutabilmeli, elini tutup Aşık Veysel’den bir şeyler mırıldanması, Beatles’tan şarkı mırıldanması lazım; Orhan Veli’den bir şiir okuması lazım.” diye aktarıyor doktorluk hakkındaki görüşünü. İnsan vücudu için “mükemmel bir yapı” diye söz eden Kadıoğlu’nun anatomik çizimle ilgilenmesinde bu görüşü etkili olmuş. Washhington DC’deyken Corcoran Art School’da sanatsal anatomi dersi vermiş, Bilkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü hocası Beata Sladczyk’in davetiyle burada çizim dersleri vermeye karar veriyor. Şimdi ise; Bilkent’te olmaktan çok memnunum, diyor. Okulun bu seneki bahar şenlikleri kapsamında beden dili hakkında bir söyleşi yapmış olan Kadıoğlu, önümüzdeki sene de başka etkinliklerde yer alacağını söyledi. |
Üç edebi kitabın yazarı “Varlık Dergisinin en genç abonesiydim” diyor, ortaokuldayken babası dergiye abone yaptırmış. Edebiyata ilgisi hep varmış, senelerdir öyküler yazıyor. Yayınlanmış üç kitabı var: Yaşama dokunmak (1996), Çocuklar Büyükler Biraz da Kediler (1998) ve Yaşamımdan Masallar (2010). İlkini eşine, ikincisini ise Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeki hayatını kaybeden öğrencilerine adamış. Son kitabını adadığı küçük kız çocuğu Büşra için ise “Aynı gün ameliyat olmuştuk.” diyor, sonrasında hiç haberini almamış. Annesine özleminden sıkça söz ediyor, ilkokul sonrası yatılı okul yıllarında daha sonra ise yurt dışında çok özlemiş. Yaşamımdan Masallar adlı kitabında Üç Gün ve Aya Bakmak adlı öyküleri annesine yazmış. Yazdığı kitapların tüm gelirini bağışlamış; bir kısmının Kadıoğlu Bursu olarak, bir kısmının lösemili çocuklara, geri kalan kısmının ise Gazi Hastanesinde çocuk cerrahisine yapılacak bir odanın yapımına harcanmasını sağlamış. Önümüzdeki sene, yazdığı öyküleri derleyip bir kitap daha çıkarmayı düşündüğünü söyledi. Tiyatrocu olmak istiyordum -“Tıp okumayı ben seçmedim, konservatuvara gitmek istiyordum.” diyor, hep sanat okumak istemiş, tiyatrocu olmak istermiş. Ankara Üniversitesi’nin sınavıyla konservatuvar sınavının aynı güne denk gelince Ankara Üniversitesi’nin sınavına girmeyi seçiyor ve konservatuvar hayalinden vazgeçmek zorunda kalıyor. “Tıbbı pek seven bir adam değildim.” diyor. Sanata daima ilgi duymuş. Dolu dolu bir arşivi var Saklıyor, topluyor, kaybolmasına izin vermiyor anılarının, yaşadığı anların. Evinde mektuplardan, fotoğraflardan vs. bir arşivi varmış, hafızası da hatırı sayılır bir arşiv. İsimleri, soy isimleri, ayları, günleri, hatırladığı ay/ gündeki hava durumunu arşivini kısacası hayatını ve hayatına girenleri gördüm arşivinde. Kendisi de “Ben çok arşivci adamım, tipik başak burcu olarak.” diyor. Odasında İzlanda’da Hekla Yanardağı civarında bulup sakladığı bir taş, birkaç fosil ve Sahra Çölü’nden bir kristal gösteriyor bana, sakladığı eşyalardan söz edip evde bunlardan çok var diyor. “Gençlik aşkımla evliyim.” "52 yıl oldu" diyor, "hayatımın aşkıyla tanışalı". Eşi Bilge Hanım Idoha Üniversitesi Mimarlık Bölümü ilk kadın mezunu (1969). İki çocuk babası. Oğlu Memed Aras Kadıoğlu, kreşinde okumaya başladığı Liverpool Üniversitesi’nin Tıp Fakültesi’nde Profesör. Kızı ise Türkiye’de başladığı konservatuvar eğitimini Manchester’da tamamlamış. Senelerce kedileri olmuş, “Önceden evin içinde 11, bahçede de bir o kadar daha vardı.” diyor kedileri için, çeşitli hastalıklar sebebiyle kaybetmişler çoğunu, sayıları azalmış. Başına gelen, yaşadığı her şey için “Ben Allah’ın sevgili kuluyum, ne olduysa benim için en hayırlısı oldu.” diyor. Öğrencileri çok değerli Hala iletişim halinde olduğu öğrencilerinden, akıllarında iyi yer edinebilmekten bahsederken “Benim hazinem, bunlar.” diyor. Sevgiyle anılmaktan, internette (Ekşisözlük, Merkez Kampüs) hakkında yazılan her güzel yazıdan hoşnut. Her dönemin sonunda öğrencilerine bir fotoğraf veriyor hatıra olarak saklamaları ve hatırlanmak için. Bana da hediye ettiği bu fotoğrafta kendisi, eşi Bilge Hanım, kedileri ve köpekleri var. Kendisi de yine her dönem sonunda öğrencilerinden birer vesikalık fotoğraf istiyor, hepsini saklıyor. 
Adından sıkça ve sevgiyle söz edilen Düral Hoca'nın hayatında zorluklar ve üzüntüler de var elbette. Ancak bunlardan bahsedip karamsarlığa kapılmamak gerektiğini söylüyor. Anılarından söz ederken tezinde de yer verdiği bir Japon atasözünü bizlere de bir öğüt olması dileğiyle ekliyor: "Yedi kere düşsen de, sekiz kere kalk"
Şuanda vermekte olduğu dersler:
|