GÖRME ENGELLİLER DESTEK BEKLİYOR!
Melis Dinçer
21.04.2016
GÖRME ENGELLİLER DESTEK BEKLİYOR!
Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi’nde yer alan görme engelliler odası, dokuz senedir değişmekte olan şartlara göre yenilenmediği için üniversitede bulunan 4’ü az gören 8 görme engelli kullanıcının ihtiyaçlarını tümüyle karşılayamıyor. Kullanımının daha da artırılması için köklü bir değişiklik gerektiren bu oda, kuruluşunda Engelli Öğrenciler Birimi’nin ve Mezunlar Merkezi’nin desteğini almıştı. Şimdi görme engelli kullanıcılar aynı desteği yeniden bekliyor.
Üniversitede engellilik bilincini geliştirmeye ve engelliler için kampüs hayatını kolaylaştırmaya yönelik atılan adımlardan biri olan Görme Engelliler Odası, 25 Aralık 2008 tarihinde Bilkent Üniversitesi Engelli Öğrenciler Birimi, Mezunlar Derneği ve Mezunlar Merkezi işbirliğiyle Bilkent Üniversitesi Merkez Kütüphanesi’nde kullanıma açılmıştı. Odanın içi, görme engelliler için çeşitli Braille kaynaklar ve o dönem şartlarına göre kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte donanıma sahip bilgisayar, kasetçalar ve yazıcıyla donatılmış durumda. Kullanıcılar bu bilgisayarlardan tarama yapabiliyor, oluşturdukları bir metnin çıktısını alabiliyor ve internet hizmetlerinden yararlanabiliyor. Aynı zamanda kütüphane kullanımları sırasında ihtiyaç duyabilecekleri katalog taramalarının yapılması, raftan kitapların alınması, bilgisayar çıktılarının alınması için her türlü kullanıcı hizmeti sağlanıyor.
2008 yılında bu fikirlerle yola çıkılarak uygun tekniklerle donatılan oda, her dönem üniversitede kaydı olan görme engelli öğrenciler ve görme engelli dış kullanıcılar tarafından kullanılması amacıyla tasarlanmıştı. Bilkent Üniversitesi Engelli Öğrenciler Birimi’nden verilen bilgiye göre 2016-2017 bahar dönemi için üniversitede 4’ü az gören 8 görme engelli öğrenci var. Engelli Öğrenciler Birimi sorumlusu Burcu Kılıçoğlu, odanın görme engelli öğrenciler tarafından sıklıkla kullanılmadığını, geçen sene mezun olan bir öğrencinin sıkça kullandığını fakat bu dönem kullanıcıların odayı çoğunlukla tercih etmediğini belirtiyor. Kaynak yetersizliği ve yazılım-donanım eksikliği nedeniyle tercih edilmeyen odada acilen yenileme çalışmasına başlanmalı fakat Kılıçoğlu’na göre üniversitemiz henüz buna bütçe ayırmış değil. 2008 yılında Mezunlar Derneği’nin topladığı bağışlarla kurulan bu odanın yenilenmesi için görünürde herhangi bir plan da yok.
“HER ZAMAN İSTENİLEN KAYNAKLAR OLMUYOR”
Üniversitede bulunan görme engelli kullanıcıların oda hakkındaki görüşleri ise böyle bir projenin hayata geçirilmiş olup günümüz şartlarına uyarlanamamış olmasından ötürü olumsuz yönde. Okula başladıkları zamanlarda böyle bir şey düşünüldüğü için çok mutlu olup gittikleri odada şu an sadece interneti kullandıklarını çünkü her zaman araştırdıkları kaynakların olmadığını dile getiriyorlar. Glokom hastalığı nedeniyle sol gözde %75, sağ gözde %100 görme kaybı olan görme engelli bir arkadaşımız, “Burada sunulan kaynaklar oldukça sınırlı. Tüm kütüphanede yaklaşık 800 bin kaynak varken bizim için sadece 26 tane kaynak mevcut. Her zaman istenilen kaynaklar olmuyor. Kısıtlı olanaklara sahip olduğumuz için odayı kullanmak bize çok yardımcı olurdu fakat odada sadece interneti kullanıyorum. Başkasının yardımı olmadan tek başıma hareket edemiyorum. Bu yüzden buraya sıkça gelmiyorum. Diğer arkadaşlarımın da gelmemesinin nedenlerinden biri bu. ” diyor. Kütüphaneden gelecek olan destekle kaynakların artırılması ve ortamın kullanımının daha da elverişli hale getirilmesi için Mezunlar Derneği ve Engelli Öğrenciler Birimi’ne çağrıda bulunuyor.
YAZILIM VE DONANIM SORUNU
Görme engeli sıradan hayat akışını %93 etkileyen diğer bir görme engelli kullanıcı ise “Oda kullanımı bilgisayarlardaki yazılım ve donanım sistemleri güncellenerek artırılabilir. Bilkent Üniversitesi’nin buna bütçe ayıramamasına gerçekten şaşırıyorum. Bu odayı verimli bir şekilde kullanabilmek istiyorum. Ekran okuyucusu ya da çevirmene her zaman ihtiyaç duyuyorum fakat bu tarz gelişmiş sistemler bizler için düşünülmüyor.” Görme Engelliler Odası kütüphane görevlisi de bu görüşleri doğrular nitelikte konuşuyor. Görme engelli öğrencilerin odada bulunan cihazların çok eski olduğundan, teknolojik gelişmeler takip edilmediği için yazılım ve donanım eksiklikleri oluştuğundan ve başkasının yardımı olmadan bu cihazları kullanamadıklarından yakındıklarını söylüyor. Görevliye göre görme engelli iki ya da üç kişi akşamları düzenli olarak gelip internetten yararlanıyor fakat detaylı olarak diğer sunulan imkanlardan yararlanmıyorlar. Görevli, internet kullanımı hakkında da şimdiye kadar bir şikayet almadıklarını dile getiriyor fakat diğer sorunlar nedeniyle öğrencilerin odayı kullanmayı tercih etmediğini ekliyor. Onların kampüste kaynaklara daha kolay ulaşabilmesi amacıyla oluşturulan bu odanın amacına ulaşamamış olması odanın yenilenmesi gerektiğini gösteriyor fakat kimse kullanılan teknolojinin geliştirilmesi için uğraşmıyor. Çünkü bağış toplanarak kurulmuş olan görme engelliler odasının geliştirilmesi için yeterli destek yok. Bilkent öğrencileri dışında görme engelli dış kullanıcılara da hizmet vermekte olan odanın geliştirilmesi için gerekli adımların atılması gerekiyor. Kütüphanemizden de gelecek olan destekle bir kampanya başlatılarak toplanacak bağışlar sayesinde oda yenilenebilir. Arkadaşlarımız Mezunlar Derneği’nden ve bizden destek bekliyor.