Indie Müzik Neden Uzun Bir Süre Popüler Olacak
Radyolarda duyulmaya alışık olunmayan, 1980’lerin popüler türü Indie müzik geri dönüyor.
Beyda Gülpınar / Ayça Sıla Avcı
Müzik, günümüzde insan yaşantısının vazgeçilmezi haline geldi. Ders çalışırken Segovia, marketlerde yeni yıl şarkıları, hatta asansörler için hazırlanan özel asansör müzikleri… Ancak bazı müzik türleri çoğu zaman gündemde olmalarına rağmen, bazı türlerin isimlerinin hatırlanmadığı bile oluyor. Bu nedenle değişen müzik trendleri dinleyiciyi ilgilendirdiği kadar müzisyeni ve müzik yapımcılarını da ilgilendiriyor. Peki müzik türleri hangi özelliklere bağlı olarak popüler hale geliyor? Neler bu tarz değişimleri tetikliyor?
Her ne kadar müziğin popülaritesini etkileyen birçok etken olsa dahi, konuyla doğrudan ilişkisi olmayan kişiler tarafından bu etkenler pek de değerlendirilmiyor. Belki de bu nedenle bir süredir popüler olmayan “Indie” müzik yaygın bir hale geliyor. Indie müzik, bir diğer adıyla “Independent Music”, 1980’lerden bugüne dayanan bir tarihe sahip. Bağımsız anlamına gelen kelime ise bu türün kendine has özelliklerini temsil ediyor. Daha da spesifik olmak gerekirse, bu türün öne çıkan özelliği, sanatçı ve plak şirketlerinin, reklam yapma veya ana akıma uyum sağlama amacı gütmemesi. Aslında bu tür bağımsız plak şirketleri Birleşik Krallık’ta, büyük plak şirketlerinin kurulmasından uzun yıllar önce de var olmalarıyla tanınıyor. 1890’larda başlamasına rağmen asıl yükselişini 1990’larda yakalayan indie müzik, The Smiths, Blur, Oasis gibi önemli müzik grupları sayesinde dünya çapında tanınır hale gelmiştir. Öyle ki, The Smiths ilk çıktığı dönemde çok yankı uyandırmamasına rağmen, “There Is a Light That Never Goes Out” bütün dünyada bilinir hale geldi. Oasis, dünya çapında 75 milyon albüm satarak Guinness Dünya Rekoru kırdı. Üstelik bu grupların hiçbiri büyük bir plak şirketine bağlı başlamadı sanat hayatına. Bağımsızlıklarını her zaman korumaya ve tarzlarından ödün vermemeye dikkat ettiler. Örneğin, daha popüler başka türler ortaya çıkmasına rağmen yeni gruplardan olan, “The City,” “Robbers,” “Somebody Else,” gibi şarkıları seslendiren The 1975 de indie müzik yapmayı tercih etti. Bu nedenle büyük bir plak şirketine bağlı müzik yapmanın her zaman da gerekli olmadığı olgusu ortaya çıkıyor.
Öyleyse indie müzik neden bir süredir diğer türlere kıyaslandığında arka planda kalıyor?
Üniversite öğrencileri ne diyor?
“Indie müzik dinliyor musunuz?” gibi basit bir soru sorulduğunda çeşitli cevaplar ortaya çıkıyor. Örneğin, soruyu yönelttiğimiz ve günlük hayatında müzik dinlemeyi çok seven bir son sınıf öğrencisi, İndie müzik dediğimizde duraklıyor, “Indie müzik hangi “genre/tür” ile benzer özelliklere sahipti?” diye soruyor.Buradan da anlaşılıyor ki, kişiler her zaman dinledikleri müzik türlerine hakim olmayabiliyor. Ya da her tür müziğe eşit uzaklıkta olabileceklerini ifade ediyorlar. “Dinlediğim müziği tür gözetmeksizin dinliyorum. Eğer beğeniyorsam benim için yeterli,” diyor soruyu yönelttiğimiz bir başkası.
Soru “Arctic Monkeys dinliyor musunuz?” şeklinde değiştiğinde ise, neredeyse grubu bilmeyen kimse çıkmıyor. Müzik denince akla, günümüzde Indie müziğe öncülük eden Arctic Monkeys adlı grup geliyor. İki senedir albüm çıkarmamış olmalarına rağmen, bağlı oldukları plak şirketi Domino Recordings, grubun dinlenme oranlarının yüksekliğinden bahsediyor. Hatta, grubun devam eden başarısı sayesinde şirketin finansal anlamda, Covid-19 pandemisinden bile darbe almadığını belirtiyor. 2018 yılında çıkardıkları albümün farklı bir tarzı olmasından ötürü yeteri kadar satmadığına işaret eden Official Chart Company verileri, gelmiş geçmiş en popüler indie albümlerden biri olan AM için ise sadece Birleşik Krallık’ta 5.5 milyona yakın kopyasının satıldığını söylüyor.
“Indie-rock türünden daha yaygın olduğunu düşünüyorum.”
Indie aynı zamanda birçok alt türün gelişmesine olanak sağlıyor. İlk çıktığı zamanlarda, alternative rock“ tarzına yakın olan tür, günümüzde indie-pop adı altında da son derece yaygın hale geldi. Spotify uygulamasının her yıl dinleyicilerine, yıl içinde en çok hangi müzik türünü, sanatçıyı, şarkıyı dinlediklerini gösteren “Spotify Wrapped,” alt türler hakkında spesifik veriler sunmasına rağmen, dinleyiciler sene sonunda ortaya çıkan analizlerden memnun görünmüyor. Bir diğer üniversite öğrencisine sorulduğunda en çok dinlediği türün pop çıkmasından şaşkınlık duyduğunu belirten Alperol İstanbullu, “bence türler Spotify uygulamasında ismen ayrılmıyor olabilir çünkü sene içinde sıkça indie-pop dinledim. Hatta indie müziğin bu türünün indie-rock türünden daha yaygın olduğunu düşünüyorum” diyor. Ardındansa “Sonic Youth ve The Killers gruplarını liseden beri dinliyorum, sonra da Arctic Monkeys'in yükselmeye başladığı dönemde de onları dinlemeye başladım. Fakat doğruyu söylemek gerekirse bu grupların indie olduğunu Arctic Monkeys grubu popüler olmaya başlamadan bilmiyordum” diyor. Fakat yine de görülüyor ki indie müzik gitgide bilinir bir hale gelerek tekrardan yükselişe geçiyor.
Yükselişin Resmi
Veriler gösteriyor ki herhangi bir hayran kitlesine ulaşmak indie artistler tarafından bir başarı olarak kabul ediliyor. Ancak plak şirketlerine bağlı müzisyenlerin sadece %35’i bu görüşe katılıyor. Buradan da anlaşılıyor ki yükselişte olmanın spesifik bir rakamı yok indie artistler için. Yine de Spotify veya Billboard’ın “Top 200” grafiğinde yer almak, indie müzisyenlerin yarısı tarafından bir öneme sahip. Bir diğer popüler indie müzik grubu Tame Impala ise bu sonuca 2020 yılından çoktan ulaşmış gibi görünüyor. Senenin ilk yarısında iki farklı şarkı ile Billboard chartlarının 3. ve 5. Sırasında yerleşen grup, “Lost In Yesterday” şarkısı ile Haziran ayında tekrardan bir yükseliş yakalıyor. Başka platformlarda müziklerinin sıkça kullanılması da başarılarına katkı sağlıyor ve insanların dinlemeye alışık olmadıkları bir türü güncel bir trend haline getiriyor.
Bağımsız Sanatçıya Yeni Platform
Müzisyenler için var olan olanaklar dijital platformların yaygın hale gelmesiyle genişliyor. Bağımsız sanatçılar, şu ana kadar 1.5 milyar indirilme sayısına sahip TikTok uygulaması sayesinde müziklerini özgürce dinleyicilerin takdirine sunabiliyor. Nasıl mı mümkün? Çeşitli trendleri, etiketleri ve filtreleri kullanmaları sayesinde kolaylıkla birçok insana ulaşabilmeleri onlar için bir avantaj.
Pandeminin Gölgesinde Yükselen Bir Müzisyen: Devon
Yeni indie tarzına bir kapıyı da gençlerin ve amatörlerin kendilerini kanıtladığı yeni platformlar açıyor. TikTok da bunlardan sadece bir tanesi. TikTok her ne kadar sosyal bir mecra olarak görülse de, birçok gence hobilerini dünyayla paylaşma olanağı sunuyor. Daha da iyisi, hobilerini profesyonelliğe çevirme şansını yakalayan sanatçılar oluyor. Biz de fark ediyoruz ki Indie müzik bu sosyal platformda da son derece popüler hale geldi.
TikTok üzerinden tanınmış şarkılar ve şarkıcılar tabii ki de var. Devon, 22 yaşında TikTok üzerinden popülarite yakalamış bir sanatçı. İndie-pop tarzını benimsemiş genç yıldız, ilk olarak Gorillaz’ın ünlü sanatçısı Damon Albarn’a olan benzerliğiyle kullanıcıların dikkatini çekti. İngiltere’nin az nüfuslu bir bölgesinde yaşıyor olmasına rağmen teknolojik araçları avantaja dönüştürerek müziğini kilometrelerce öteye - evimize kadar - ulaştırıyor.
Devon’a göre “yataktan çıkmakta zorlanmak” ile ilgili şarkılar yazmak çokta akıllıca değil. Ancak, güncel koşullar gözetildiği zaman mantıklı bir yanı da var. Neden bir başka tür değil de indie? Bir müzik dergisine verdiği röportajda “Londra’da yaşamazsan müzikte ilerleme kaydedemezsin” gibi sözleri çokça duyduğunu dile getiren Devon, indie müziğin neden kendisine en yakın tür olduğunu da bu şekilde kanıtladığından söz ediyor. Çünkü indie müzik onun için de bağımsız, hatta özgür olmak demek. Aynı zamanda TikTok’un kendisine kazandırmış olduğu hayran kitlesinden son derece memnun olduğunu da söylüyor.
Peki başka türde müzik yapan müzisyenler Indie müziğin yükselişini nasıl yorumluyor?
9PM TDDY adıyla Spotify listelerinde yerini almaya başlayan, gerçek adı Talal olan müzisyene indie müzik hakkındaki görüşlerini sorduk.
Indie müziğin yükselişini neye bağlıyorsun?
“Bence indie müziğin tekrardan bir çıkış yakalaması, genel olarak eski trendlerin hayatımıza dönmesiyle doğrudan bağlantılı. Müzik anlamında bir yorum yapmam gerekirse, endüstride müzik kendini kendi içinde sürekli tekrarlıyor zaten. Ancak dinleyici çoğu zaman müziğin farklı boyutlarına odaklanmayı es geçtiği için bu tarz değişimleri müzisyenler gibi yorumlamıyor.”
Hip-hop’a daha yakın bir müzik yapıyor olman, indie türüne karşı nasıl yaklaşmana sebep oluyor?
“Aslında indie müzik hip-hop’ın içinde de var. Daha doğrusu her müzik türü bir diğerinin içinde olabiliyor. O yüzden müzikleri kategorize etmek benim tarzım değil."
Sence sosyal medya indie müziğin geleceğinde herhangi bir rol oynuyor mu?
“Sosyal medya, kişinin kendini duyurabilmesi adına yeterli bir platform. Aynı zamanda, son derece etkili çünkü insanlar sosyal medyaya neredeyse bağımlı hale geldi. Fakat şunu da belirtmeliyim ki bağımsız sanatçılar için sosyal medya büyük önem arz ediyor. Onu da kendimden biliyorum. Ben de herhangi bir plak şirketiyle çalışmıyorum, bu nedenle çeşitli mecralardan kendimi tanıtabilmek müziğim açısından önemli.”
Trend Indie’ye Işık Tuttuk
Görüyoruz ki indie müzik ani bir atak yaparak hayatlarımızda tekrardan pop müzik kadar popüler olabilmeyi başardı. Evet ama hangi sanatçılar indie müziği öne çıkarmaya asıl katkıyı sağladı? Favorilerimizi sizler için derledik:
Kaynaklar
https://www.forbes.com/sites/melissamdaniels/2019/07/10/for-independent-musicians-goingyour-own-way-is-finally-starting-to-pay-off/?sh=3c471a2f14f2
https://theconversation.com/explainer-indie-music-28321
https://www.millennialmind.co/tiktok-for-independent-musicians/
https://www.musicweek.com/labels/read/arctic-monkeys-very-strong-album-sales-drive-revenues-at-domino-recordings/081027
https://www.billboard.com/articles/business/streaming/8551261/indie-artists-faster-releases-2020
https://www.billboard.com/music/tame-impala/chart-history/rock-songs
https://www.businessofapps.com/data/spotify-statistics/#3
Her ne kadar müziğin popülaritesini etkileyen birçok etken olsa dahi, konuyla doğrudan ilişkisi olmayan kişiler tarafından bu etkenler pek de değerlendirilmiyor. Belki de bu nedenle bir süredir popüler olmayan “Indie” müzik yaygın bir hale geliyor. Indie müzik, bir diğer adıyla “Independent Music”, 1980’lerden bugüne dayanan bir tarihe sahip. Bağımsız anlamına gelen kelime ise bu türün kendine has özelliklerini temsil ediyor. Daha da spesifik olmak gerekirse, bu türün öne çıkan özelliği, sanatçı ve plak şirketlerinin, reklam yapma veya ana akıma uyum sağlama amacı gütmemesi. Aslında bu tür bağımsız plak şirketleri Birleşik Krallık’ta, büyük plak şirketlerinin kurulmasından uzun yıllar önce de var olmalarıyla tanınıyor. 1890’larda başlamasına rağmen asıl yükselişini 1990’larda yakalayan indie müzik, The Smiths, Blur, Oasis gibi önemli müzik grupları sayesinde dünya çapında tanınır hale gelmiştir. Öyle ki, The Smiths ilk çıktığı dönemde çok yankı uyandırmamasına rağmen, “There Is a Light That Never Goes Out” bütün dünyada bilinir hale geldi. Oasis, dünya çapında 75 milyon albüm satarak Guinness Dünya Rekoru kırdı. Üstelik bu grupların hiçbiri büyük bir plak şirketine bağlı başlamadı sanat hayatına. Bağımsızlıklarını her zaman korumaya ve tarzlarından ödün vermemeye dikkat ettiler. Örneğin, daha popüler başka türler ortaya çıkmasına rağmen yeni gruplardan olan, “The City,” “Robbers,” “Somebody Else,” gibi şarkıları seslendiren The 1975 de indie müzik yapmayı tercih etti. Bu nedenle büyük bir plak şirketine bağlı müzik yapmanın her zaman da gerekli olmadığı olgusu ortaya çıkıyor.
Öyleyse indie müzik neden bir süredir diğer türlere kıyaslandığında arka planda kalıyor?
Üniversite öğrencileri ne diyor?
“Indie müzik dinliyor musunuz?” gibi basit bir soru sorulduğunda çeşitli cevaplar ortaya çıkıyor. Örneğin, soruyu yönelttiğimiz ve günlük hayatında müzik dinlemeyi çok seven bir son sınıf öğrencisi, İndie müzik dediğimizde duraklıyor, “Indie müzik hangi “genre/tür” ile benzer özelliklere sahipti?” diye soruyor.Buradan da anlaşılıyor ki, kişiler her zaman dinledikleri müzik türlerine hakim olmayabiliyor. Ya da her tür müziğe eşit uzaklıkta olabileceklerini ifade ediyorlar. “Dinlediğim müziği tür gözetmeksizin dinliyorum. Eğer beğeniyorsam benim için yeterli,” diyor soruyu yönelttiğimiz bir başkası.
Soru “Arctic Monkeys dinliyor musunuz?” şeklinde değiştiğinde ise, neredeyse grubu bilmeyen kimse çıkmıyor. Müzik denince akla, günümüzde Indie müziğe öncülük eden Arctic Monkeys adlı grup geliyor. İki senedir albüm çıkarmamış olmalarına rağmen, bağlı oldukları plak şirketi Domino Recordings, grubun dinlenme oranlarının yüksekliğinden bahsediyor. Hatta, grubun devam eden başarısı sayesinde şirketin finansal anlamda, Covid-19 pandemisinden bile darbe almadığını belirtiyor. 2018 yılında çıkardıkları albümün farklı bir tarzı olmasından ötürü yeteri kadar satmadığına işaret eden Official Chart Company verileri, gelmiş geçmiş en popüler indie albümlerden biri olan AM için ise sadece Birleşik Krallık’ta 5.5 milyona yakın kopyasının satıldığını söylüyor.
“Indie-rock türünden daha yaygın olduğunu düşünüyorum.”
Indie aynı zamanda birçok alt türün gelişmesine olanak sağlıyor. İlk çıktığı zamanlarda, alternative rock“ tarzına yakın olan tür, günümüzde indie-pop adı altında da son derece yaygın hale geldi. Spotify uygulamasının her yıl dinleyicilerine, yıl içinde en çok hangi müzik türünü, sanatçıyı, şarkıyı dinlediklerini gösteren “Spotify Wrapped,” alt türler hakkında spesifik veriler sunmasına rağmen, dinleyiciler sene sonunda ortaya çıkan analizlerden memnun görünmüyor. Bir diğer üniversite öğrencisine sorulduğunda en çok dinlediği türün pop çıkmasından şaşkınlık duyduğunu belirten Alperol İstanbullu, “bence türler Spotify uygulamasında ismen ayrılmıyor olabilir çünkü sene içinde sıkça indie-pop dinledim. Hatta indie müziğin bu türünün indie-rock türünden daha yaygın olduğunu düşünüyorum” diyor. Ardındansa “Sonic Youth ve The Killers gruplarını liseden beri dinliyorum, sonra da Arctic Monkeys'in yükselmeye başladığı dönemde de onları dinlemeye başladım. Fakat doğruyu söylemek gerekirse bu grupların indie olduğunu Arctic Monkeys grubu popüler olmaya başlamadan bilmiyordum” diyor. Fakat yine de görülüyor ki indie müzik gitgide bilinir bir hale gelerek tekrardan yükselişe geçiyor.
Yükselişin Resmi
Veriler gösteriyor ki herhangi bir hayran kitlesine ulaşmak indie artistler tarafından bir başarı olarak kabul ediliyor. Ancak plak şirketlerine bağlı müzisyenlerin sadece %35’i bu görüşe katılıyor. Buradan da anlaşılıyor ki yükselişte olmanın spesifik bir rakamı yok indie artistler için. Yine de Spotify veya Billboard’ın “Top 200” grafiğinde yer almak, indie müzisyenlerin yarısı tarafından bir öneme sahip. Bir diğer popüler indie müzik grubu Tame Impala ise bu sonuca 2020 yılından çoktan ulaşmış gibi görünüyor. Senenin ilk yarısında iki farklı şarkı ile Billboard chartlarının 3. ve 5. Sırasında yerleşen grup, “Lost In Yesterday” şarkısı ile Haziran ayında tekrardan bir yükseliş yakalıyor. Başka platformlarda müziklerinin sıkça kullanılması da başarılarına katkı sağlıyor ve insanların dinlemeye alışık olmadıkları bir türü güncel bir trend haline getiriyor.
Bağımsız Sanatçıya Yeni Platform
Müzisyenler için var olan olanaklar dijital platformların yaygın hale gelmesiyle genişliyor. Bağımsız sanatçılar, şu ana kadar 1.5 milyar indirilme sayısına sahip TikTok uygulaması sayesinde müziklerini özgürce dinleyicilerin takdirine sunabiliyor. Nasıl mı mümkün? Çeşitli trendleri, etiketleri ve filtreleri kullanmaları sayesinde kolaylıkla birçok insana ulaşabilmeleri onlar için bir avantaj.
Pandeminin Gölgesinde Yükselen Bir Müzisyen: Devon
Yeni indie tarzına bir kapıyı da gençlerin ve amatörlerin kendilerini kanıtladığı yeni platformlar açıyor. TikTok da bunlardan sadece bir tanesi. TikTok her ne kadar sosyal bir mecra olarak görülse de, birçok gence hobilerini dünyayla paylaşma olanağı sunuyor. Daha da iyisi, hobilerini profesyonelliğe çevirme şansını yakalayan sanatçılar oluyor. Biz de fark ediyoruz ki Indie müzik bu sosyal platformda da son derece popüler hale geldi.
TikTok üzerinden tanınmış şarkılar ve şarkıcılar tabii ki de var. Devon, 22 yaşında TikTok üzerinden popülarite yakalamış bir sanatçı. İndie-pop tarzını benimsemiş genç yıldız, ilk olarak Gorillaz’ın ünlü sanatçısı Damon Albarn’a olan benzerliğiyle kullanıcıların dikkatini çekti. İngiltere’nin az nüfuslu bir bölgesinde yaşıyor olmasına rağmen teknolojik araçları avantaja dönüştürerek müziğini kilometrelerce öteye - evimize kadar - ulaştırıyor.
Devon’a göre “yataktan çıkmakta zorlanmak” ile ilgili şarkılar yazmak çokta akıllıca değil. Ancak, güncel koşullar gözetildiği zaman mantıklı bir yanı da var. Neden bir başka tür değil de indie? Bir müzik dergisine verdiği röportajda “Londra’da yaşamazsan müzikte ilerleme kaydedemezsin” gibi sözleri çokça duyduğunu dile getiren Devon, indie müziğin neden kendisine en yakın tür olduğunu da bu şekilde kanıtladığından söz ediyor. Çünkü indie müzik onun için de bağımsız, hatta özgür olmak demek. Aynı zamanda TikTok’un kendisine kazandırmış olduğu hayran kitlesinden son derece memnun olduğunu da söylüyor.
Peki başka türde müzik yapan müzisyenler Indie müziğin yükselişini nasıl yorumluyor?
9PM TDDY adıyla Spotify listelerinde yerini almaya başlayan, gerçek adı Talal olan müzisyene indie müzik hakkındaki görüşlerini sorduk.
Indie müziğin yükselişini neye bağlıyorsun?
“Bence indie müziğin tekrardan bir çıkış yakalaması, genel olarak eski trendlerin hayatımıza dönmesiyle doğrudan bağlantılı. Müzik anlamında bir yorum yapmam gerekirse, endüstride müzik kendini kendi içinde sürekli tekrarlıyor zaten. Ancak dinleyici çoğu zaman müziğin farklı boyutlarına odaklanmayı es geçtiği için bu tarz değişimleri müzisyenler gibi yorumlamıyor.”
Hip-hop’a daha yakın bir müzik yapıyor olman, indie türüne karşı nasıl yaklaşmana sebep oluyor?
“Aslında indie müzik hip-hop’ın içinde de var. Daha doğrusu her müzik türü bir diğerinin içinde olabiliyor. O yüzden müzikleri kategorize etmek benim tarzım değil."
Sence sosyal medya indie müziğin geleceğinde herhangi bir rol oynuyor mu?
“Sosyal medya, kişinin kendini duyurabilmesi adına yeterli bir platform. Aynı zamanda, son derece etkili çünkü insanlar sosyal medyaya neredeyse bağımlı hale geldi. Fakat şunu da belirtmeliyim ki bağımsız sanatçılar için sosyal medya büyük önem arz ediyor. Onu da kendimden biliyorum. Ben de herhangi bir plak şirketiyle çalışmıyorum, bu nedenle çeşitli mecralardan kendimi tanıtabilmek müziğim açısından önemli.”
Trend Indie’ye Işık Tuttuk
Görüyoruz ki indie müzik ani bir atak yaparak hayatlarımızda tekrardan pop müzik kadar popüler olabilmeyi başardı. Evet ama hangi sanatçılar indie müziği öne çıkarmaya asıl katkıyı sağladı? Favorilerimizi sizler için derledik:
- Arctic Monkeys: Ayda 17 milyon dinleyiciye sahip.
- Oasis: Geçmişten günümüze popülaritesini koruyan grup, ayda yaklaşık 14 milyon dinleyiciye ulaşıyor.
- The Neighbourhood: Özellikle TikTok’ta geniş bir kitleye sahip olan grup da en çok dinlenenler arasında.
- Tame Impala.
- M83.
- The 1975: Dünya sıralamasında en çok dinlene 498. Olan müzik grubu da indie müziğe yoğunlaşıyor
Kaynaklar
https://www.forbes.com/sites/melissamdaniels/2019/07/10/for-independent-musicians-goingyour-own-way-is-finally-starting-to-pay-off/?sh=3c471a2f14f2
https://theconversation.com/explainer-indie-music-28321
https://www.millennialmind.co/tiktok-for-independent-musicians/
https://www.musicweek.com/labels/read/arctic-monkeys-very-strong-album-sales-drive-revenues-at-domino-recordings/081027
https://www.billboard.com/articles/business/streaming/8551261/indie-artists-faster-releases-2020
https://www.billboard.com/music/tame-impala/chart-history/rock-songs
https://www.businessofapps.com/data/spotify-statistics/#3