Bilkent Kütüphanesinde "Dönüşüm" Başlıyor!
M. Ersin SEZER
Bilkent Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, "Green Library" yani doğa dostu kütüphane projesiyle kampüs içindeki geri dönüşüme hizmet etmeyi amaçlayan gönüllü gençlerini arıyor.
Bilkent Kütüphanesi direktörü David Thornton tarafından 2015'in Ocak ayında hayata geçirilen Green Library projesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü öğretim görevlisi Yard. Doç. Dr. Yasemin Afacan ile Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim görevlisi Asistan Profesör Jennie Farber Lane'in destekleriyle gönüllü çalışmak isteyen öğrencilere hem üniversite kütüphanesini geliştirirken hem de kendi gelişimlerini sağlayabilecekleri büyük bir imkan sunuyor.
Uçartürk: "Amacımız geri dönüşüm hakkında farkındalık yaratmak"
Bilkent Merkez Kütüphanesi bünyesinde görev yapan araştırmacı kütüphaneci Hande Uçartürk ile konuştuğumuzda bizlere projenin temel amacının geri dönüşümün önemi hakkında farkındalık yaratabilmek olduğunu vurguladı. Uçartürk, "Green Library projesi, Bilkent Üniversitesi'nde okuyan gençler ile üniversite bünyesinde çalışan insanların sürdürülebilirlik konusunda bilinçlenmesini sağlayabilmek için büyük önem taşıyor. Bu yüzden projeye destek verecek dinamik ve yenilikçi gençlerimizin fikirleri ve katılımlarını bekliyoruz." diyerek projenin desteklenmesine olan isteğini açıkça paylaştı.
Kütüphane içinde hali hazırda devam eden dönüşüm projelerinin neler olduğu sorulduğunda Uçartürk geri dönüşüm kutularına dikkat çekti: " Kütüphanenin her tarafında geri dönüşüm kutuları bulundurmaya çalışıyoruz. 6 tanesi piller ve 33 tanesi kağıt, plastik, metal ve cam atıklar için olmak üzere toplamda 39 adet geri dönüşüm kutumuz bulunuyor. Bunlarla birlikte her geçen gün kütüphane içindeki sensörlü ışık sayısını da çoğaltıyoruz." Kütüphane içine baktığımızda, her katta en az 3 tane bulundurulan bu geri dönüşüm kutuları genellikle duvar diplerinde yer almaktalar.
Projeler gerçekleştirilmeyi bekliyor
Öğretim görevlilerin yardımları ile ortaya çıkan projeler de Bilkent Kütüphanesi'nin dönüşümünde önemli rol oynamaktalar. Yasemin Afacan'ın gönüllü öğrencilerle kurduğu ekibin kütüphanenin dönüşümüne katkılarını da aktaran Uçartürk, içinde bulunduğumuz dönemde kütüphanenin alt katında bulunan Halil İnalcık koleksiyonu için yenileme sürecinin başlatıldığını belirtti. Devam eden diğer projeler incelendiğinde yağmur suyundan faydalanılarak kütüphanenin etrafındaki çiçeklerin sulanması üzerine olan proje öne çıkarken, Bilkent Kütüphanesi'ne göre bisiklet yollarının inşa edilmesi ve kütüphaneye ulaşımının bisikletlerle sağlanabilme seçeneği üzerine yapılan projede de gönüllü öğrencilerden yardım beklenildiği kaydedildi.
Geri dönüşüm kutularının ile geri dönüşüm projelerinin yanı sıra elektrik ve su tüketimine dair yapılacak yeni projelere de ihtiyaçları olduğu belirten Uçartürk, "Öğrencilerimizin geri dönüşüm konusunda ilgili olduklarını biliyoruz ama bunu katılıma dönüştürmekte sıkıntı yaşıyoruz." diye konuştu.
Yapılan anket Uçartürk'ün sözlerini doğruluyor
Tamamı Bilkent Üniversitesi öğrencilerinden oluşan bir ekibe yaptığımız anket de Hande Uçartürk'ün konuşmalarını doğrular nitelikte. Ankete katılan öğrencilerin %93,22'si Bilkent Kütüphanesi'nde geri dönüşüm aktivitelerine katkı vermek istediğini söylerken, aynı grubun %55,93'ü boş yere yandığını düşündüğü ışığı kapatmadığını ifade etti. Ayrıca yine aynı ekibe sorulan sorularda katılımcıların %72,88'i Bilkent Kütüphanesi'nde geri dönüşüme dair bir aktivite yapıldığını düşünmediğini söylerken, %71,93'lük kesim de "Green Library" sözcüğünün anlamını bilmediğini ankette paylaştılar.
Yurtdışında durum farklı
Bilkent Üniversitesi'ne geçtiğimiz yıl Endonezya'dan gelen öğrencilerimizden Anggoro Galuh Pandhito da hem ülkemizde hem de üniversitemizde geri dönüşüme verilen önemin yetersiz olduğuna dikkat çekti. Pandhito, " Özellikle Asya ülkelerinde geri dönüşüme büyük önem veriliyor, okullarda ve basın yayın kanallarında sık sık bu konuda etkinlikler düzenliyor. Bu noktada Bilkent Üniversitesi'nin örnek bir rol teşkil etmesi lazım. Eğer bir geri dönüşüm projesi yapılıyorsa biz yurtdışından gelen öğrenciler de sizlere yardım etmeye hazırız." diye konuştu.
Geçtiğimiz yıl Yale Üniversitesi'nde çalışan öğrencimiz İrem Yücel ise Amerika'daki kütüphanelerin hemen hepsinde benzer projelerin geliştirip, hayata geçirildiğini söyledi. Yücel, " 'Yeşil Kütüphane' projesi yurt dışında oldukça yaygın ve bilinen bir yapı. Bilkent Kütüphane'sinin böyle bir projesi olduğunu maalesef sizden öğreniyorum, projenin destek görmesi için daha çok öğrenciye ulaşması gerektiğine inanıyorum." şeklinde konuştu.
Her iki öğrencimiz sözlerini ve anketi incelediğimizde Yeşil Kütüphane projesinin hayata geçirilmesi için öncelikle Bilkent öğrencilerinin konu hakkında bilgi sahibi olmaları gerektiği bir kez daha öne çıkıyor. Bilgi sahibi olan öğrencilerimiz de Uçartürk'ün sözlerinde olduğu gibi ilgi duyuyorlar fakat bunu katılıma dönüştürememekteler.
"Yeşil Kütüphane" bir hayal değil
Yeşil Kütüphane projesinin yurt dışındaki örneklerini incelediğimizde Tayvan'daki Beitou Halk Kütüphanesi ile Hollanda'da bulunan Delft Teknoloji Üniversitesi Kütüphanesi'ni öne çıkmaktalar. Dünyanın en yeşil kütüphanesi olarak kabul edilen Beitou Halk Kütüphanesi'nde yağmur suları gri atık su toplama noktasında toplanıp sonrasında bitkileri sulamak veya tuvaletlerde kullanılmak üzere kullanılıyor. Diğer yandan Delft Teknoloji Üniversitesi Kütüphanesi'nde ise kütüphane üstüne inşa edilen çatı tüm güneş ışığını toplayıp okuyuculara doğal bir ışık sunuyor.
